Ilija Šoškić – Akcione forme

Muzej savremene umetnosti, Beograd; Muzej savremene umetnosti Vojvodine, Novi Sad, Srbija, 2018.

kustosi: dr. Zoran Erić, MSUB i Nebojša Milenković, MSUV

Izloženi umjetnici:

Ilija Šoškić

Izložba Akcione forme je prva retrospektiva Ilije Šoškića koja se održava u čitavom post-jugoslovenskom kulturnom prostoru. Također, to je prva izložba koju Muzej savremene umetnosti i Muzej savremene umetnosti Vojovodine organizuju zajednički, i istovremeno će se održavati u Beogradu i Novom Sadu. Koncepcija izložbe kustosa Zorana Erića i Nebojše Milenkovića osmišljena je i prilagođena izlagačkim prostorima oba muzeja.

U segmentu izložbe u Novom Sadu fokus je na radovima s tijelom, te Šoškićevom ideološki osviješćenom djelovanju u javnoj sferi. Riječ je o ranim performansima, akcijama i živim slikama (tableau vivant) koje umjetnik realizira u prvoj polovini sedamdesetih u Italiji, ali i tokom čestih nastupa u Studentskom kulturnom centru u Beogradu. Posebno su akcentovane one aktivnosti koje, u krajnjem ishodu, dovode do otjelotvorenja poznatog avangardističkog načela po kom umjetnik sâm postaje vlastitom umjetnošću. Navedena faza kulminaciju doživljava najradikalnijim i svakako najpoznatijim Šoškićevim radom Maksimalna energija – minimalno vrijeme (1975.), performativnim gestom revolverskog pucnja u zid rimske galerije L’Attico, koja u tom trenutku predstavlja epicentar svjetske avangarde. Antipod ovom činu je višegodišnje suzdržavanje od umjetnosti i potpuna posvećenost motociklizmu, koja također otjelovljuje još jedan od ključnih principa Šoškićeve umjetničke i životne filozofije: princip neprekinutog kretanja i nomadizma.

U Beogradskom dijelu postavke akcent će biti na konceptualnim cjelinama SATOR, Trap / Traphos, Paralele, kao i pojedinačnim radovima svedenih, ali i kompleksnih geometrijskih formi. Ti radovi proizvod su Šoškićevog interesiranja za matematičke aksiome i probleme, kao i filozofske postulate, čijem istraživanju se posvećuje tokom osamdesetih. Krećući se između matematike, filozofije i mitologije, Šoškić na specifičan način promišlja odnos čovjeka prema prirodi, što čini i posebnu nit koja se provlači kroz niz radova (Korota i suša, Zigota, Krug kvadrat, itd.). Odstupajući od umjetnosti kao „velike historije”, u ovom periodu svog stvaralaštva Šoškić pronalazi „male niše” za formuliranje drugačije umjetničke pozicije, tako što stečena iskustva „živih slika” i performansa počinje  upisivati u prostorne ambijente i instalacije koje nakon umjetnikovih akcija ostaju kao artefakti. Idejna postavka navedenih cjelina prati sâm proces umjetnikovog razmišljanja ─ počevši od skica, polazišta za radove s umjetnikovim tekstualnim objašnjenjima, preko foto dokumentacije akcija i performansa, sve do realiziranih objekata i instalacija.

Kroz dijalog dva segmenta jedne izložbe koja nije kronološki podijeljena, već prati konceptualne cjeline u radu umetnika, izvedena je i sintagma za naziv izložbe: Akcione forme. Polazište je u terminu  Maria Diacona „Forma u akciji” iz koga je izvedena višeznačenjska kovanica koja u mogućem nivou čitanja spaja dvije ključne riječi segmenata izložbe u Novom Sadu – akcija i Beogradu – forma.

PRESS

seecult.org: Retrospektiva nemirenja Ilije Šoškića
blic.rs: Ilija Šoškić – OD GERILE DO METAFIZIKE Jedinstvena izložba u Beogradu i Novom Sadu
novosti.rs: Pucanj gerilca koji se još čuje
barinfo.me: Retrospekcija Ilije Šoškića u Beogradu i Novom Sadu
seecult.org: Retrospektiva Ilije Šoškića u MSUV i MSUB

Katalog izložbe

tekst: Zoran Erić, Nebojša Milenković
biografija i bibliografija: Dragica Čakić
izdavač: Novi Sad : Muzej savremene umetnosti Vojvodine ; Beograd : Muzej savremene umetnosti, 2018